1854 K.

21. Hukuk Dairesi 2019/6315 E. , 2020/1854 K.

"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA

Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.Hükmün, davacılar ve davalılardan ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, kararın dayandığı kanuni gerektirici nedenler ile temyiz kapsam ve nedenlerine göre, davalı ...'nin tüm, davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.Dava, sigortalının iş kazası sonucunda vefatı nedeniyle yakınlarının ( eş ve çocuk) maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece davaya İş Mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiğine ilişkin Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davalı ... Yem Ve Tarım Ürünleri A.Ş. ve ... aleyhine açılan davanın reddine, davacı çocuklar İrfan ve ... yönünden maddi tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine, davacı eş ... yönünden; 81.703,23 TL maddi, 10.000,00 TL manevi, davacı çocuk ... yönünden; 18.899,92 TL maddi, 5.000,00 TL manevi, davacı çocuk ... yönünden 5.000,00 TL manevi, davacı çocuk ... yönünden 5.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 17/03/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin ayrı ayrı reddine, karar verilmiştir.Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacılar murisi ...'nın, davalı ...de işçi olarak çalıştığı, olay tarihinde, işyerinde servis aracı olarak kullanılan, aynı işyeri çalışanı ...’nin kullandığı ... plakalı otomobilin içinde yolcu olarak bulunduğu sırada, bu sürücünün otomobil ile kavşağa girdiği esnada, kavşaktan geçmekte olan sürücü ...’ün sevk ve idaresindeki mülkiyeti ...'e ait ... plakalı kamyonla çarpışması şeklinde meydana gelen trafik kazasında vefat ettiği anlaşılmıştır. Mahkemece itibar edilen heyet kusur raporunda davalı şoför ...'ye %60, diğer davalı şoför ...'e %40 oranında kusur verilirken, davalı işverene ve davalı ...'e kusur verilmediği anlaşılmaktadır.Kaza sırasında sigortalının içinde bulunduğu aracın davalı işveren ...ye ait bulunduğu ve aracın sürücüsünün de işyeri çalışanı olduğu, öte yandan 45 N 3442 plakalı kamyonun ise davalı ...’e ait olduğu anlaşılmaktadır. 2918 sayılı Yasa'nın 85.maddesinde araç maliki ve işletenin sorumluluğu düzenlenmiştir. Anılan maddede “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” düzenlemesi ile araç maliki ve işletenin sorumluluğu düzenlenmiştir.Bu düzenlemenin hukuki nitelik bakımından hangi sorumluluğa ilişkin bulunduğuna gelince; Özellikle endüstri devrimiyle birlikte ortaya çıkan teknik buluşlar ve makineleşme zarar tehlikesini arttırmış ve artan bu zarar tehlikesini önlemek için kusura dayanan sorumluluğun her zaman yeterli olmayacağı öngörülerek tehlikeli faaliyette bulunanların sebep oldukları zararları gidermesi kabul edilmiştir (Fikret Eren, Borçlar Hukuku, 9. Bası, s. 449 vd.). Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile öngörülen sorumluluk bir kusur sorumluluğu olmayıp, sebep sorumluluğu olduğu; böylece araç işletenin sorumluluğunun sebep sorumluluğunun ikinci türü olan tehlike sorumluluğuna ilişkin bulunduğu, öğretide ve yargısal içtihatlarla kabul edilmektedir (Fikret Eren, a.g.e., s. 631 vd.; Ahmet M. Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku, Genişletilmiş 10. Baskı, s. 264 vd). Öte yandan Borçlar Kanunu 55 ve Türk Borçlar Kanunun 66. maddeleri gereğince de “Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür.” Hal böyle olunca davalı işverenin 2918 sayılı Yasanın 85. ve 6098 sayılı Yasanın 66. maddeleri gereğince, gerek işleten ve gerekse adam çalıştıran olarak kusuru bulunmasa bile tazminat alacaklarından sorumluluğunun bulunacağı açıktır.
Bu açıklamalar doğrultusunda, davalı işveren ...nin, kazalı müteveffanın içinde bulunduğu 45 SL 673 plakalı aracın maliki ve işleteni ve ayrıca sürücü ile davacılar murisinin işvereni olduğunun anlaşılması, başka bir ifadeyle davalı ...nin araç işleten ve aynı zamanda istihdam eden işveren olması nedeniyle, davalı ...'ün ise ... plakalı kamyonun maliki ve işleteni olması nedeniyle kusursuz sorumlu olarak zarar doğurucu eylem nedeniyle maddi ve manevi tazminattan sorumlu tutulmaları gerekirken, bu davalılar yönünden hatalı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde davacıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalılardan ...'ye yükletilmesine, 02/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.