84 K.

1. Daire 2010/2027 E. , 2011/84 K.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2010/2027
Karar No : 2011/84

K A R A R
Hakkında Ön İnceleme Yapılanlar :
1- … -… Büyükşehir Belediye Başkanı
2- … - " " Genel Sekreteri
3- … - " " "
4- … - " " Meclis Üyesi
5- … - " " "
6- … - " " "
7- … - " " "
8- … - " " "
9- … - " " "
10- … - " " "
11- … - " " "
12- … - " " "
13- … - " " "
14- … - " " "
15- … - " " "
16- … - " " "
17- … - " " "
18- … - " " "
19- … - " " "
20- … - " " "
21- … - " " "
22- … - " " "
23- … - " " "
24- … - " " "

İtiraz Edilen Karar : Hakkında ön inceleme yapılanların tümü için soruşturma izni verilmemesine ilişkin İçişleri Bakanının … tarih ve … sayılı kararı

Karara İtiraz Eden : Şikayetçi …
Soruşturulacak Eylem :
…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve …’nin
1- İmar planında tarım alanı olarak belirlenen … İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı 119.920 m2'lik taşınmazın kullanım amacının ticaret alanına dönüştürüleceği yolunda plan değişikliği öncesinde bir işadamına taahhütte bulunmak ve taşınmazın değerini arttıran taahhüt konusu plan değişikliğini gerçekleştirmek suretiyle söz konusu işadamına haksız menfaat sağlamak
…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …., … ve …’ın
2- …’e ait … İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, …parsel sayılı, imar planında lise yeri olarak belirlenen toplam 11.329.28 m2'lik taşınmazın bir bölümünün ticaret alanına dönüştürüleceği yönünde adı geçen şahsa taahhütte bulunmak, protokole bağlanan bu taahhüt gereğince plan değişikliği gerçekleştirmek suretiyle anılan kişiye haksız menfaat sağlamak
Eylem Tarihi : 2006-2008 yılları
İçişleri Bakanlığının … tarih ve… sayılı yazısı ile gönderilen dosya İçişleri Bakanının … tarih ve … sayılı soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararı ve bu karara yapılan itiraz, Tetkik Hakimi …'ın açıklamaları dinlenildikten sonra, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 6 ncı maddesinde "ön inceleme ile görevlendirilen kişi veya kişiler, bakanlık müfettişleri ile kendilerini görevlendiren merciin bütün yetkilerini haiz olup bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununa göre işlem yapabilirler, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisinin ifadesini de almak suretiyle yetkileri dahilinde bulunan gerekli bilgi ve belgeleri toplayıp görüşlerini içeren bir rapor düzenleyerek durumu izin vermeye yetkili mercie sunarlar." hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, İmar planında tarım alanı olarak belirlenen … İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı 119.920 m2'lik taşınmazın kullanım amacının ticaret alanına dönüştürüleceği yolunda plan değişikliği öncesinde bir işadamına taahhütte bulunulduğu, taşınmazın değerini arttıran taahhüt konusu plan değişikliğini gerçekleştirmek suretiyle söz konusu işadamına haksız menfaat sağlandığı, …’e ait … İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı, imar planında lise yeri olarak belirlenen toplam 11.329.28 m2'lik taşınmazın bir bölümünün ticaret alanına dönüştürüleceği yönünde de adı geçene taahhütte bulunulduğu, protokole bağlanan bu taahhüt gereğince plan değişikliği gerçekleştirmek suretiyle anılan kişiye haksız menfaat sağlandığı iddiaları ile ilgili olarak yapılan ön incelemede; Belediye Meclis Üyesi …’nin il dışında olması nedeniyle ifade istem yazısının kendisine tebliğ edilemediği, dolayısıyla ifadesinin alınmadığı, bu nedenle eksik incelemeye dayalı olarak rapor düzenlendiği; ayrıca İçişleri Bakanının soruşturma izni verilmemesine ilişkin … tarih ve … sayılı kararının giriş kısmında hakkında ön inceleme yapılanlar arasında Belediye Meclis Üyesi …’nun ismine yer verilmesine rağmen kararın sonuç kısmında … hakkında herhangi bir hüküm kurulmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda Belediye Meclis Üyesi …’nin usulüne uygun olarak ifadesinin alınması ve düzenlenecek ek ön inceleme raporunda bu ifadenin de değerlendirilmesinden sonra … ile yukarıda anılan yetkili mercii kararında herhangi bir hüküm kurulmayan … hakkında yetkili merci tarafından ek karar verilmesi, verilecek kararın türüne göre on günlük itiraz süresini ve itiraza bakmakla görevli yeri de belirten alındı belgesi ile itiraz edilmesi halinde buna ilişkin dilekçenin eklenmesi, itiraz edilmediği takdirde mevcut itirazların incelenmesi için dosyanın Dairemize gönderilmesi gerektiğinden İçişleri Bakanının … tarih ve … sayılı kararının …’ye ilişkin kısmının kaldırılmasına, gereği için dosyanın İçişleri Bakanlığına iadesine, kararın bir örneğinin itiraz edene gönderilmesine 20.1.2011 …yönünden oyçokluğuyla, … yönünden oybirliğiyle karar verildi.

X- K A R Ş I O Y

4483 Sayılı Memurlar Ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanmasına İlişkin Kanunun genel gerekçesinin son paragrafında, "Kamu yönetimini zaafa uğratmadan memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri iddia olunan suçlarda, yargılama aşamasına geçilmeden yapılacak soruşturmanın basit, etkili ve süratli biçimde işlemesini sağlamak ve suçların cezasız kalmasını engellemek amacıyla bu tasarı hazırlanmıştır." görüşüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 6 ncı maddesinde, memur ve diğer kamu görevlilerinin ifadesi de alınarak ön inceleme raporunun düzenlenmesi öngörülmüş, bu maddeyi takip eden 7 nci maddesinde ise soruşturma ve karar işlemleri belli bir süreye bağlanmıştır. Süreyi belirleyen 7 nci maddeye göre yetkili makam tarafından suçun öğrenilmesinden itibaren soruşturmanın ek süre dahil 45 gün içinde tamamlatılarak karar verilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Yasanın genel gerekçesinde de yer aldığı üzere basit ve süratli işlemesi gereken ön inceleme ve karar verme sürecinde savunma alınamadığı için işlemin bekletilmesi ve sürenin aşılması 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanmasına İlişkin Kanunun temel amacı ile çelişen sonuçlara yol açabilecektir.
Dosyada eksik olan savunmanın, 24 kişiden sadece birisi ile ilgilidir. İşlendiği iddia edilen suçun somut kanıtı …’nin de içinde yer aldığı … Büyükşehir Belediye Meclisinin çoğunluk oyu ile alınmış bir karardır. Dolayısıyla adı geçenin ifadesinin alınamaması yapılan işlemin sonuçlandırılmasında herhangi bir hukuki noksanlığa da yol açmamaktadır. Diğer bir ifade ile yöneltilen suçlamanın tek ve yasal kanıtı, alınan meclis kararıdır ve dosyadaki belgelere göre hakkında ön inceleme yapılan meclis üyesi bu karara katılmış bulunmaktadır.
Diğer taraftan Yasanın 6 ncı maddesindeki ifade alma zorunluluğuna rağmen, 7 nci maddede ön inceleme yapılması ve karar verilmesi için süre getirilmesi ve bu sürede karar verilmesinin zorunlu olması sürenin gözardı edilemiyeceği anlamını taşımaktadır. Çünkü, ifade alınmasının, olmazsa olmaz kabul edilip ön inceleme ve karar süresinin gözardı edilmesi, çok sayıda memur ve diğer kamu görevlisini kapsayan iddialarda ön incelemenin uzun süre sonuçlandırılamaması gibi sonuçlara da yol açabilecektir. Ayrıca yapılan ön inceleme sürecinde bir veya bir kaç kişinin ifade vermekten bilinçli olarak kaçınması, hızlı ve basit işlemesi öngörülen bir sistemi tamamen işlevsiz de bırakabilecektir.
Her ne kadar Yasada, "hakkında ön inceleme yapılan memurun ifadesini de almak suretiyle" denmekte ise de, öngörülen sürede karar verilmesi zorunluluğu da bulunmaktadır. Bu durumda bir inceleme sürecinde, memur ve diğer kamu görevlisinin ifadesi çeşitli sebeplerle alınamamışsa, mevcut belgelere göre ön incelemenin tamamlanarak yetkili makamca karara bağlanacağı tabiidir. Kaldı ki, yasaya aykırı olduğu ileri sürülen işlemin kanıtı, alınmış bulunan belediye meclis kararıdır ve bu yazılı belge karar vermek için yeterlidir.
Açıklanan nedenlerle, kararda imzası olan Belediye Meclis üyesi …’nin ifadesi alınmadan da Kanunda öngörülen yasal süreyi geçirmeksizin ön inceleme raporu düzenlenebileceği görüşüyle çoğunluk kararının anılan kişiye ilişkin kısmına katılmıyorum.