Kambiyo senetleri

Poliçe: Vadede poliçe ödenmemişse hamil, cirantalara, düzenleyene ve poliçe
dolayısıyla taahhüt altına girmiş olan diğer kişilere başvurabilir.Hamil; Kabulden tamamen veya kısmen kaçınılmış,Poliçeyi kabul etmiş olsun olmasın, muhatap iflas etmiş veya bir ilamla ispatlanmamış olsa da sadece ödemelerini tatil etmiş veya aleyhindeki herhangi bir icra takibi semeresiz kalmış veya kabul için arz edilmesi menedilen bir poliçenin düzenleyeni iflas etmiş,
olursa vadenin gelmesinden önce de aynı başvurma hakkını haizdir. Poliçeyi kabul etmiş olsun olmasın muhatap, ödemelerini tatil etmiş veya aleyhindeki herhangi bir icra takibi semeresiz kalmış ise, hamil başvurma haklarını ancak poliçenin ödenmesi için muhataba ibrazından ve protestonun çekilmesinden sonra kullanabilir. Poliçeyi kabul etmiş olsun olmasın, muhatap veya kabul için arz edilmesi menedilen bir poliçenin düzenleyeni iflas etmişse, iflas ilamının ibrazı, başvurma hakkının kullanılması için yeterlidir. Protestonun noterlikçe düzenlenmesi gerekir. Düzenleyen, ciranta veya aval veren kişi, senet üzerine “gidersiz”, “protestosuz” kayıtlarını ya da bunlara eş anlamlı diğer herhangi bir ibareyi yazıp imzalayarak, hamili başvurma hakkını kullanmak için kabul etmeme veya ödememe protestosu düzenleme yükümünden kurtarabilir. Bu kayıt, hamili, poliçeyi süresinde ibraz etmek ve gereken ihbarları yapmak yükümlülüklerinden kurtarmaz. Sürelere uyulmadığını ispat, bunu hamile karşı ileri süren kişiye düşer. Bu kayıt poliçeyi düzenleyen tarafından yazılmış ise, poliçeden dolayı borç altına girmiş olanların hepsi hakkında geçerli olur; bir ciranta veya aval veren kişi tarafından yazıldığı takdirde, hüküm yalnız ona uygulanır. Düzenleyen tarafından yazılan kayda rağmen hamil yine protesto çekerse giderler kendisine ait olur. Kayıt bir ciranta veya aval veren kişi tarafından konduğu takdirde, bu kayda rağmen çekilmiş olan bir protestonun gerektirdiği giderleri, poliçeden dolayı borç altına girenlerin hepsi tazminle yükümlüdür. Poliçe bedelini ödemiş olan kişi kendisinden önce gelen borçlulardan; Ödemiş olduğu tutarın tamamını,Ödeme tarihinden itibaren bu tutarın faizini,Yaptığı giderleri ve Poliçe bedelinin binde ikisini aşmamak üzere komisyon ücretini,
isteyebilir.

Bono: Bir bonoyu düzenleyen kişi, tıpkı bir poliçeyi kabul eden gibi
sorumludur. Görüldüğünden belirli bir süre sonra ödenmesi şart olan bonoların düzenleyene 693
üncü maddede yazılı süreler içinde ibraz olunması gerekir. Düzenleyen, bononun kendisine ibraz edildiğini bono üzerine ibraz gününü işaret etmek ve imzasını koymak suretiyle doğrular. Süre, ibraz kaydı tarihinden itibaren işlemeye başlar. Düzenleyen; bononun kendisine ibraz edildiğini, gününü işaret etmek suretiyle doğrulamaktan kaçınırsa, bu durum bir protesto ile belirlenir. Bu takdirde süre protesto gününden itibaren işlemeye başlar.

Çek: Bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden
başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenen çek, düzenlenme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise bir ay ve ayrı kıtalarda ise üç ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Bu bakımdan, bir Avrupa ülkesinde düzenlenip de Akdenize sahili bulunan bir ülkede ödenecek olan ve aynı şekilde Akdenize sahili olan bir ülkede düzenlenip bir Avrupa ülkesinde ödenmesi gereken çekler aynı kıtada düzenlenmiş ve ödenmesi şart kılınmış sayılır.

Zamanında ibraz edilmiş olan çekin ödenmemiş olduğu ve ödememe hâli; Resmî bir belge, “protesto” ile, Muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle, çekin üzerine yazılmış olan
tarihli bir beyanla, Bir takas odasının, çek zamanında teslim edildiği hâlde ödenmediğini tespit eden tarihli bir beyanıyla, sabit bulunduğu takdirde hamil; cirantalar, düzenleyen ve diğer çek borçlularına karşı başvurma haklarını kullanabilir. Hamil, başvurma yolu ile; Çekin ödenmemiş olan bedelini, İbraz gününden itibaren bu tutarın faizini, Protestonun veya buna denk olan belirlemenin ve gönderilen ihbarnamelerin giderleri ile diğer giderleri ve Çek bedelinin binde üçünü aşmamak üzere komisyon ücretini isteyebilir.